Dalajlama. Przez mądrość do szczęścia, reżyseria Barbara Miller i Philip Delaquis
Producentem filmu jest Richard Gere – wyznawca buddyzmu i przyjaciel Dalajlamy. To szczególny film dokumentalny i ze względu na treść, i z uwagi na formę. Można powiedzieć, że jest to sfilmowana prelekcja Jego Świętobliwości Dalajlamy, którą należy odbierać jako wypowiedź mędrca. W momencie jej filmowania Dalajlama zbliżał się do dziewięćdziesiątego roku życia. Świadom tego, że część tych, którzy będą go słuchać, przyjdzie na ten film z określonymi oczekiwaniami, a część ze zwykłej ciekawości – zaznacza na samym początku, że to, o czym powie nie będzie mieć niczego wspólnego ani z religią, ani z wiarą.

Tematem tej prelekcji (trzymając się dalej tego określenia) jest przyszłość naszej planety. Nie tylko w kontekście kryzysu klimatycznego, choć temu aspektowi Dalajlama poświęca sporo miejsca. Przede wszystkim ten laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1989 roku skupia się na relacjach między ludźmi w rozumieniu globalnym. Słowem kluczem, wielokrotnie przez niego powtarzanym, jest współczucie z akcentem na empatię.
Dalajlama zdecydował się na język angielski (są polskie napisy). Mówi prostą angielszczyzną, powoli, krótkimi zdaniami, niemniej, wybierając się na ten film trzeba się nastawić na silną koncentrację uwagi. W zasadzie każde wypowiadane przez Niego zdanie wymaga błyskawicznej konfrontacji: czy ja też tak myślę; czy to, co On mówi pokrywa się z rzeczywistością; czy to, o co On apeluje da się wcielić w nasze życie?
Dodatkowym walorem tego dokumentu, zrealizowanego przez szwajcarski tandem reżyserski Miller – Delaquis, są materiały archiwalne udostępnione przez rząd tybetański, dotychczas niepokazywane publicznie.
Zobaczymy pięcioletniego Tenzina Gjaco, który nie mając jeszcze skończonych 5 lat, został rozpoznany jako reinkarnacja poprzedniego XIII Dalajlamy. Dowiemy się, kim byli jego rodzice; jak wyglądało jego życie po intronizacji; jak ważną osobą zawsze była dla Niego matka. Zobaczymy jak wyglądał XIV Dalajlama, gdy był młodym mężczyzną i exodus Tybetańczyków do Dharamsali w Indiach, gdzie do dziś znajdują się główny ośrodek tybetańskiej emigracji nazywany Małą Lhasą i siedziba Tybetańskiego Rządu na Uchodźstwie. Materiały te są zręcznie wmontowane w to, co powiedział Dalajlama rok temu do kamery. Są à propos tego, o czym w danym momencie mówił.
Niezależnie od przekonań, warto wsłuchać się w to, co ma nam do powiedzenia jedna z najbardziej rozpoznawalnych osobistości współczesnego świata.