Hrabia Monte Christo – recenzja

Hrabia Monte Christo. Reżyseria i scenariusz – na podstawie powieści Alexandre’a Dumasa ojca – Alexandre de La Patellière i Matthieu Delaporte.
Obsada: Pierre Niney – Edmond Dantès vel Hrabia Monte Christo, Bastien Bouillon – Fernand de Morcef, Anaïs Demoustier – Mercédès Herrera, Laurent Lafitte – Gérard de Villefort, Pierfrancesco Favino – ksiądz Faria, Anamaria Vartolomei – Haydée, Vassili Schneider – Albert, Julien De Saint Jean – Andréa.

Ta słynna powieść przygodowa, z pełnokrwistym bohaterem, uznawana za najwybitniejsze dzieło Dumasa ojca, inspirowała filmowców od narodzin kina. Pierwszy, jeszcze niemy, film o hrabim Monte Christo nakręcono w 1908 roku. Przed – od razu wyjawię – świetną, najnowszą ekranizacją z 2024 roku powstało ich ponad 10, a w tytułowego bohatera wcielali się m.in. Jean Marais (1954), Richard Chamberlain (1975), Gérard Depardieu (1995) i James Caviezel (2002).

Hrabia Monte Christo. Od lewej: Bastien Bouillon, Anaïs Demoustier, Pierre Niney. Fot. Jérôme Prébois
Nominacja 22-letniego Edmonda Dantèsa na kapitana statku budzi zazdrość uchodzącego za jego przyjaciela Fernanda de Morcefa, tym większą, że Fernand też kocha się w narzeczonej Edmonda.

Najnowszy Hrabia Monte Christo, już od pierwszych scen zachwyca zdjęciami plenerów. Wysmakowane kadry, idealne światło – nie można oderwać oczu! A różnorodnych plenerów jest w tym filmie wiele: krajobrazy, morze, pokład statku, ulice Marsylii, a także wnętrza oszałamiających budowli, zamek na wyspie If, w którego lochach główny bohater był więziony.
W XVIII i XIX wieku znajdowało się tu autentyczne więzienie, które ze względu na położenie wykluczało ucieczkę. Sposób, w jaki Edmond wydostał się na wolność jest niewiarygodny, ale tak opisał to Dumas.
W ekranizacji znanej powszechnie powieści, wielokrotnie już filmowanej, pierwszorzędnym zadaniem jest dobrze dobrana obsada. Przede wszystkim znalezienie odtwórcy roli tytułowej, który musi mieć w sobie to coś, które przyciąga widza. Sprawia, że widz od razu staje po jego stronie i wierzy mu.

I to się w stu procentach udało. Pierre Niney okazał się doskonałym, prostolinijnym dwudziestoparolatkiem w pierwszej części filmu i jeszcze lepszym, starszym o 14 lat charyzmatycznym mścicielem, dążącym do zemsty na swych krzywdzicielach pod przybranym nazwiskiem hr. Monte Christo.
Trzydziestopięciopletni dziś Pierre Niney (syn filmoznawcy) jest obyty ze sceną i kamerą od dziecka. Jako jedenastolatek zadebiutował na scenie teatralnej, a w filmie jako osiemnastolatek. W wieku zaledwie 21 lat został najmłodszym stażystą Comédie-Française! Cztery lata później za rolę tytułowego projektanta mody w filmie Yves Saint Laurent, w reż. Jalila Lesperta, otrzymał Cezara dla najlepszego aktora. Po pokazie Hrabiego Monte Christo w Cannes okrzyknięto go najlepszym aktorem tegorocznego, canneńskiego festiwalu, mimo że film nie startował w konkursie.

Edmond fałszywie oskarżony o udział w bonapartystowskim spisku, m.in. przez Fernanda, zostaje uwięziony w lochach zamku If.
Na zdjęciu Pierre Niney i Pierfrancesco Favino.
Fot. Jérôme Prébois

Po 14 latach udaje mu się uciec i odnaleźć ukryty na wyspie Monte Christo skarb, do czego namówił go współwięzień, który jako jedyny wiedział o tym skarbie. Planowali to zrobić razem, ale współwięzień zginął w wypadku podczas przygotowań do ucieczki.

Jako bogacz, w przebraniu, pod nazwiskiem hrabiego Monte Christo, dąży do zemsty na swoich krzywdzicielach.
Fot. Jérôme Prébois

Postanawia również pomścić innych, niewinnie skrzywdzonych przez tych samych oprawców.
Fot. Jérôme Prébois

Partnerzy Niney’a, zarówno mężczyźni, jak i kobiety też stworzyli bardzo wyraziste postacie. Zresztą wszyscy są cenionymi aktorami, nagradzanymi za swoje wcześniejsze role. Bastien Bouillon, Anaïs Demoustier i Anamaria Vartolomei to także laureaci Cezarów. Laurent Lafitte może się pochwalić nominacją do tej najważniejszej, francuskiej nagrody filmowej. A włoski aktor Pierfrancesco Favino był trzykrotnie laureatem Davida di Donatello – najważniejszej nagrody filmowej w jego ojczyźnie.

Adaptacja powieści na scenariusz – bez zarzutu. Ciekawość, co się stanie w następnej scenie nieustannie rośnie. Napięcie nie spada ani na chwilę. A że film trwa trzy godziny bez dwóch minut, ma to niebagatelną wagę.
Kulminacyjną scenę pojedynku hrabiego Monte Christo z Morcefem zrealizowano mistrzowsko, oczywiście, patrząc przez pryzmat konwencji filmu płaszcza i szpady. Gdyby przyłożyć do niej miarę zdrowego rozsądku – już po pierwszych zadanych sobie wzajemnie razach, obaj pojedynkujący się nie byliby w stanie walczyć dalej. Ale film przygodowy rządzi się swoimi prawami.
Zrealizowany z hollywoodzkim rozmachem Hrabia Monte Christo, według scenariusza i w reżyserii Alexandre’a de La Patellière’a i Matthieu Delaporte’a, będący jednym z najbardziej wyczekiwanych francuskich filmów ostatnich lat, kosztował 44 miliony euro. Ale te pieniądze nie zostały wyrzucone w błoto. Powstał bardzo dobry film.