Judyta triumfująca Warszawska Opera Kameralna

Antonio Vivaldi Judyta triumfująca, Warszawska Opera Kameralna. Premiera 5 października 2023.

Dzieło wybrała Alicja Węgorzewska, dyrektor Warszawskiej Opery Kameralnej, poszukując niebanalnego materiału muzycznego, w którym Musicae Antiquae Collegium Varsoviense (Orkiestra Instrumentów Dawnych Warszawskiej Opery Kameralnej) może w pełni okazać swój kunszt.
Judyta triumfująca jest jednym z oratoriów Vivaldiego. Ze świecą szukać jej na afiszach, ponieważ trudności dla wykonawców, zarówno instrumentalistów, jak i śpiewaków stanowią nie lada wyzwanie. A do tego Pani Dyrektor uznała, że Judyta triumfująca, jak rzadko która kantata, prosi się o nadanie jej teatralnej formy.

Przy okazji każdej premiery w Warszawskiej Operze Kameralnej podziwiam Alicję Węgorzewską za umiejętność skompletowania teamu realizatorów, który rokuje powodzenie. Nie inaczej było i tym razem. Inscenizację i reżyserię powierzyła doświadczonej reżyserce Marii Sartovej, która na drogę artystyczną weszła jako śpiewaczka operowa (była jedną z ostatnich uczennic Ady Sari), a po latach odnalazła się jako reżyserka filmów dokumentalnych o wybitnym postaciach francuskiego i polskiego życia kulturalnego. Od 2002 r. reżyseruje w teatrach operowych. Do objęcia kierownictwa muzycznego Judyty namówiła Hugona Reyne – uznanego francuskiego flecistę, oboistę i dyrygenta, entuzjastę wykonywania muzyki w duchu epoki.

Warszawska Opera Kameralna Judyta triumfująca – scena zabójstwa Holofernesa. Fot. Grzegorz Bargieł

Do ułożenia choreografii pozyskała Emila Wesołowskiego – wieloletniego dyrektora baletów Teatrów Wielkich w Poznaniu i w Warszawie. Do stworzenia scenografii zaprosiła Damiana Styrnę – grafika, ilustratora i scenografa nagradzanego na wszystkich polach, na których działa.
Scenografia w Judycie robi wrażenie. Damian Styrna użył ogromnych luster od podłogi po samą górę okna sceny. Dało to niesamowity efekt. Widz widzi solistów, chór i tancerzy jednocześnie od przodu, od tyłu i z boku.

Kostiumy zaprojektowane przez Annę Chadaj budzą różne skojarzenia. Fot. Grzegorz Bargieł

Biblijny apokryf na scenie WOK zyskał uniwersalny wydźwięk. Twórcy przedstawienia umieścili akcję w nieokreślonym czasie i miejscu. Kostiumy mogą budzić różne skojarzenia. Przy czym nie chodzi o ubiór trojga głównych bohaterów, a pozostałych wykonawców. Mnie te kostiumy przywodzą na myśl pasiaki i mundury funkcjonariuszy w obozach koncentracyjnych z czasów II wojny światowej. Akcja toczy się na dwóch planach. Na pierwszym oglądamy historię, którą podaje starotestamentowa Księga Judyty, na drugim sceny pozornie oderwane od legendy biblijnej. Jak wyjaśnia reżyserka w programie, mają one odzwierciedlać dekadencję, będącą skutkiem wojen i ich okrucieństw. A przecież to właśnie wojna i terror okupanta popchnęły Judytę do straszliwego morderstwa.

Obsada jest podwójna. Na premierze partię tytułową wykonała Aleksandra Opała – mezzosopran koloraturowy. W jej służącą, w istocie spirytus movens wydarzeń, wcieliła się świetna w tej roli zarówno aktorsko, jak i wokalnie Joanna Moskowicz. Bardzo podobał mi się jako Holofernes młody, czeski baryton Michal Marhold, którego Alicja Węgorzewska ściągnęła z Opery w Brnie.
W drugiej obsadzie w tych rolach występują: Weronika Rabek, Joanna Radziszewska, Kamil Pękala. Obsadę tworzą także:  Małgorzata Panek na zmianę z Sylwią Stępień, Orysia Guga na zmianę z Jadwigą Postrożną, tancerze i Zespół Wokalny Warszawskiej Opery Kameralnej.

Podsumowując – mało znane, a warte poznania oratorium Vivaldiego; pełna energii, budząca chęć do życia muzyka, mimo tragicznego libretta (co nie jest rzadkością w operach barokowych); ciekawa inscenizacja utworu z założenia wokalno-instrumentalnego; i last but not least, dobrzy wykonawcy.
Warto zobaczyć!